ट्रेन्समधून प्रवास करताना तुम्ही प्रत्येक कोचमध्ये आपत्कालीन साखळ्या पहिल्या असतील. तथापि, साखळी ओढण्यातील करावे आणि करू नये विषयी तुम्हाला कदाचित जाणीव नसेल. साखळी ओढण्याविषयी प्रत्येक गोष्ट जाणून घेण्यासाठी खालील बाबी वाचा.
एखादा साखळी ओढतो तेव्हा ट्रेन कशी थांबते?
या अलार्मच्या साखळ्या ट्रेनच्या मुख्य ब्रेक पाईपळा जोडलेल्या असतात. ही ब्रेक पाईप हवेचा एक स्थिर दाब राखते, ज्यामुळे ट्रेन सुरळीतपणे चालते. जेव्हा आपत्कालीन साखळी ओढली जाते, तेव्हा त्या ब्रेक पाईपमध्ये संचय केलेली हवा एका छोट्याशा व्हेंटमधून बाहेर पडते. हवेच्या दाबत आलेल्या कमीमुळे ट्रेनची गति संथ होते. लोको पायलट हवेच्या दाबात झालेली घट पटकन जाणून घेतो आणि ट्रेन थांबविण्यास सुरुवात करतो. अरुंद रुळांवर ट्रेन धावत असताना, त्याला एकदम थांबविता येत नाही, कारण त्यामुळे असंतुलन होऊन ट्रेन रुळावरून घसरू शकते.
ओढलेल्या साखळीविषयी आरपीएफला कसे कळते?
कोचेसना आपत्कालीन फ्लॅशर्स लावलेले असतात आणि साखळी ओढताक्षणी हे फ्लॅशर्स सक्रिय होतात. एक लाईट चालू–बंद होऊ लागते आणि लोकोमोटिव्ह पायलटच्या कंट्रोल्समध्ये ध्वनी गुंजू लागतो. आणि हे सर्व गार्ड, असिस्टंट ड्रायव्हर आणि आरपीएफ कर्मचारी साखळी ओढल्याच्या स्थानावर पोहोचेपर्यंत आणि हातांनी ती साखळी रिसेट करेपर्यंत घडत राहते. साखळी रिसेट केल्यावर हवेचा दाब हळूहळू सामान्य होतो आणि ट्रेन निघण्यास तयार होते. आरपीएफ त्या कोचमधील प्रवाश्यांना ती साखळी कोणी ओढली हे शोधण्यासाठी प्रश्न करतात.
साखळी ओढल्याबद्दल कोणती शिक्षा आहे?
वैध कारणाशिवाय साखळी ओढणे भारतीय रेल्वेज कायद्याच्या कलम 141 च्या अंतर्गत एक दंडनीय गुन्हा आहे. या कायद्यानुसार, “जर एखाद्या प्रवाश्याने कोणत्याही पर्याप्त कारणाशिवाय ट्रेनचा रेल्वे अधिकारी इन–चार्ज आणि प्रवासी यांच्यादरम्यान संभाषणात व्यत्यय आणला, तर त्याला दोषी मानले जाईल.” दोषी सिद्ध झाल्यावर, त्या व्यक्तीला एक वर्षापर्यंत कारावास किंवा 1000 रुपयांपर्यंत दंड होऊ शकतो.
साखळी ओढण्यासाठी स्वीकार्य परिस्थिती कोणत्या आहेत?
ट्रेनमधील साखळी ओढण्यासाठी काही स्वीकार्य परिस्थितींमध्ये आहेत: एखादा सहा–प्रवासी चालत्या ट्रेनमधून खाली पडला, ट्रेनमध्ये आग लागली, स्टेशनवर कुटुंबातील एखादा सदस्य मागे राहिला, एखाद्या अतिशय वयस्क व्यक्तीबरोबर किंवा अपंग व्यक्तीबरोबर ट्रेनवर चढताना जेथे थांबण्याची वेळ अपुरी असेल, वैद्यकीय आपत्काल, चोरीसारखे सुरक्षा आपत्काल, इ.
साखळी ओढल्याने ट्रेनवर कोणतीही प्रत्यक्ष हानी होते काय?
पूर्ण वेगात असताना साखळी ओढल्यास, ट्रेन रुळावरून घसरण्याची बरीच संभावना असते. सोबत, ट्रेन अचानक थांबल्याने (साखळी ओढल्याने) चैन रिअक्शन सुरु होऊ शकते. यामुळे तुम्ही ट्रेनवर असताना त्याला विलंबच होत नाही, तर त्याच मार्गावर चालणाऱ्या पुढील ट्रेन्सना देखील विलंब होतो.
